رئیس فدراسیون بدنسازی از آغاز دوره‌های تربیت مربی تخصصی بدنساز در رشته‌های مختلف ورزشی خبر داد.
به گزارش سایت فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام و به نقل از خبرگزاری تسنیم، در رشته‌های مختلف ورزشی هر تیم در کنار خود مربی یا مربیانی را به عنوان بدنساز دارد و این مربیان حوزه وظیفه گسترده‌ای از آمادگی جسمانی ورزشکاران گرفته تا تغذیه آنها را زیر نظر دارند. با این حال سؤال اصلی این است که آیا متر و معیاری برای تشخیص و تخصص مربیان بدنساز وجود دارد؟ آیا تعریفی برای اینکه مربیان بدنساز تخصص لازم را در حوزه ورزش انفرادی مانند کشتی دارند یا ورزش توپی چون فوتبال، شکل گرفته است؟
همواره شاهد آن هستیم که در رشته‌های مختلف از کم آوردن قوای جسمانی بازیکنان ایرانی مقابل حریفان خارجی خود صحبت می‌شود و این سؤال باقی که آیا مربیان بدنساز ایرانی علم کافی را به اندازه همتایان خارجی خود ندارند؟ این سؤالاتی بود که خبرنگار تسنیم برای دریافت پاسخش با ناصر پورعلی‌فرد رئیس فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام به گفت‌وگو نشست.
*آیا الزامی برای اینکه مربیان بدنساز در رشته‌های مختلف تاییدیه‌ای از فدراسیون بدنسازی دریافت کنند وجود دارد؟
–چنین الزامی نیست اما معمولا در بیشتر مواقع باشگاه‌ها و تیم‌هایی که قصد در اختیار گرفتن مربی بدنساز را دارند به این موضوع توجه می‌کنند که مربی باید درجات و مدارک لازم در این حوزه را داشته باشد. با این حال فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام این وظیفه را برای خود تعریف کرده تا با فدراسیون‌های مختلف مکاتبه کند و دوره‌های آموزشی را با حضور مدرسان متخصص در هر رشته برگزار کند چرا که اگر کلاسی برگزار می‌شود باید به صورت تخصصی در مورد آن رشته باشد نه اینکه یک تئوری کلی را برای بدنسازی تمامی رشته‌ها ارائه کنیم. ما در دوره‌های خود برای بدنسازی رشته‌های توپی یک سری معیارها و اصول داریم که قطعا با رشته‌های غیر توپی تفاوت دارد و ما به دنبال ارتقای علم بدنسازی در ورزش هستیم.
*به عنوان نمونه اگر یک باشگاه فوتبال قصد آوردن مربی بدنساز را داشته باشد نیازی به هماهنگی یا کسب مجوز از فدراسیون شما را دارد؟
–خیر، این انتخاب با مسئولیت خود باشگاه صورت می‌گیرد، چرا که تیمداری و انتخاب اعضای تیم با مدیر باشگاه است اما اتفاق خوبی که در این میان رخ داده، تفاهم‌نامه‌ای است که با دانشگاه‌ها امضا کردیم تا دانشجویان تربیت بدنی هم در کلاس‌های ما شرکت کنند و در واقع گرایش بدنسازی به صورت جداگانه برای آنها وجود داشته باشد. با این حال ما در رشته خود به صورت تخصصی وارد می‌شویم که این حوزه از علم تغذیه تا برنامه نویسی برای رسیدن به آمادگی مطلوب بدنی را شامل می‌شود.
* از تفاوت بدنسازی در رشته‌های توپی با غیر توپی صحبت کردید اما در ورزش ما سابقه داشته که مربی بدنساز در هر دو بخش کار کرده است.
–همانطور که گفتم این انتخاب با مسئول آن رشته یا باشگاه ورزشی است.
*پس هیچ روش نظام‌مندی وجود ندارد که به عنوان نمونه یک مربی بدنساز در رشته توپی برای کار یا معرفی تاییدیه یا مجوز تخصصی لازم را داشته باشد؟
–فعلا خیر اما به همین دلیل است که ما دوره عمومی آموزشی را در رشته‌هایی چون فوتبال، کشتی یا سایر رشته‌های توپی و غیر توپی برگزار می‌کنیم تا در مرحله بعد با معاونت فرهنگی و آموزشی وزارت ورزش و جوانان وارد بحث شویم و خواسته‌هایمان را طرح کنیم. در این جلسه توضیح خواهیم داد که باید برای تفکیک امر آموزش مربیان بدنساز در رشته‌های توپی یا غیر توپی، یا رشته‌های قدرتی با هوازی به ما کمک کنند. قصد ما این است که این کار را به آرامی پیش ببریم تا این تصور شکل نگیرد که قصد دخالت در کار سایر فدراسیون‌ها را داریم. در اصل هدف ما کمک به سایر فدراسیون‌ها و مربیان بدنساز است.
به همین دلیل با دانشگاه‌هایی چون تهران، آزاد، علمی و کاربردی، پیام نور، خوارزمی و سایر دانشگاه‌ها تفاهم نامه امضا کردیم تا مربیان بدنساز تجربیف سنتی به مربیان تجربیف علمی تبدیل شوند.
* البته شاید هنوز هم این تفکر در برخی مربیان ورزش ما باشد که دویدن در تپه‌های داوودیه از کارکرد این مربیان بدنساز حتی آنهایی که گرایش علمی دارند، بهتر است.
–امروزه در دنیا هم اثبات شده که بازدهی مربیان بدنساز تجربیف علمی بیشتر است. تیم ملی والیبال یک نمونه در این میان است که باید دید تا چه اندازه از دستگاه‌های بدنسازی بهره بردند. قصد استفاده از اساتید دانشگاهی را داریم که با علم روز هم در ارتباط هستند. سؤال من از مربیانی با تفکر سنتی این است که آیا ورزشکاران ما در رشته‌های مختلف از جمله کشتی و بوکس از دستگاه‌های بدنسازی استفاده نکردند و نتیجه نگرفتند؟ این ورزشکاران با استفاده از همین امکانات موفقیت خود را ارتقا دادند. یک مربی بدنساز باید با اصول علمی کار آشنا باشد و به عنوان نمونه تفاوت تمرینات هوازی و بدنسازی را برای مسابقات در یک کشور شرجی، خشک یا مرطوب با توجه به ارتفاع آن از سطح دریا را بداند.
* در تیم ملی فوتبال، کی‌روش از مربی بدنساز آرژانتینی مورد اعتمادش بهره می‌برد و یکبار هم برای افزایش آمادگی جسمانی بازیکنان از فردی با مهارت دفاع شخصی استفاده کرد، آیا علم لازم در میان مربیان بدنساز ایرانی برای کار در تیم ملی فوتبال وجود ندارد؟
–در این موضوع بحث اجتماعی و فرهنگی حاکمیت دارد و این موضوع اهمیت دارد، مربیانی که مدعی انجام دادن کار هستند آیا به نظم پذیری خودشان فکر می‌کنند یا به نظم پذیری جامعه‌ای که قصد ورود به آن را دارند؟ امیدوارم از این حرفم ناراحت نشوند اما به عنوان کسی که خودش والیبالیست بوده و سال‌های سال در ورزش کشور حضور داشته معتقدم تا زمانی که خودمان، خودمان را قبول و ارزیابی نکنیم و خود را از دیگران برتر بدانیم نتیجه نخواهیم گرفت. باید به خوب بگوییم خوب و اگر کسی در کارش تخصص و مهارت دارد باید او را مورد استفاده قرار دهیم. مربیان خارجی که به ایران می‌آیند به سرعت این نقطه ضعف ما را تشخیص می‌دهند و با کسب اطلاعات لازم، مربیان ایرانی را کنار می‌گذراند.
یک مربی ایرانی همیشه برای خدمت کردن استرس دارد چراکه باید پاسخگوی جامعه باشد اما یک مربی خارجی اگر مشکلی رخ دهد در نهایت خداحافظی می‌کند و می‌رود. معتقدم علم لازم در میان مربیان بدنساز ایرانی وجود دارد. چراکه بارها تیم‌های ما با بهره از همین مربیان داخلی به موفقیت رسیدند. آیا همواره با مربیان خارجی قهرمان شدیم؟ بنابراین هدف ما همین است که بگوییم علم بدنسازی در ایران وجود دارد و دیگر لازم نیست مربی و علم بدنسازی را از آرژانتین بیاورید. اگر هم آن فرد علم و ابتکاری دارد، قطعا آن را روی کاغذ آورده پس بیاییم و آن علم را تئوری و عملی آموزش دهیم. به ویژه در رده پایه قصد امضا تفاهم نامه‌ای با وزارت آموزش و پرورش را داریم تا مربیان ورزش مدارس هم با علم بدنسازی آشنا شوند. چراکه باید از دوران نوجوانی کار بدنسازی را با ورزشکاران آغاز کرد و وقتی یک ورزشکار 25 ساله شد بدنش شکل گرفته و دیگر فرصتی برای کار باقی نیست.
* گفتید این علم در کشورمان وجود دارد اما بسیاری از مربیان تیم‌های ما به ویژه در رده ملی از افت بدنی بازیکنان در مسابقات گلایه دارند. در حالی که این تیم‌ها مربی بدنساز هم دارند.
–در هر رشته ورزشی آمادگی جسمانی و قدرت بدنی حرف اول را می‌زند. ما هنوز به تفکر دقایق آخر نرسیدیم. دقیقا برنامه ریزی ما هم در دوره‌هایمان برای این است که یک فوتبالیست از دقیقه 70 به بعد بازدهی داشته باشد یا اینکه یک هندبالیست در نیمه دوم بازی هم آماده باشد. یک ورزشکار باید تا آخرین دقیقه توان داشته باشد. بحث استفاده از مکمل‌ها، پروتئین‌ها و ویتامین‌ها همراه با علم تغذیه هنوز در کشور ما جا نیفتاده است. در واقع هدف ما این است که نقش یک کارشناس تغذیه را در آمادگی جسمانی ورزشکار مشخص کنیم و این مسائل را در کلاس مربیگری به صورت ابتدایی تدریس می کنیم تا حداقل بدانند این موارد در آمادگی بازیکنان تاثیرگذار است. اینکه بدانند حتی چه نوع تغذیه‌ای برای نیمه اول یا دوم مسابقه مفید است.
* اگر فدراسیون فوتبال یا هر فدراسیون دیگری در رشته خودش از شما تقاضای معرفی مربی متخصص را داشته باشد، چند گزینه برای معرفی دارید؟
-90 درصد مربیان ما متخصص در حوزه پرورش اندام هستند و شاید تنها 10 درصد در ارتباط با سایر رشته‌ها باشند اما کاری که ما انجام می‌دهیم آموزش مربیان تخصصی رشته‌ها با مبانی بدنسازی است. شاید کمتر فدراسیونی تاکنون اقدام به برگزاری دوره تخصصی مربیگری بدنسازی کرده باشد و ما اکنون قصد مشارکت با فدراسیون‌ها را داریم. به عنوان نمونه در بخش تئوری مربیان بدنسازی والیبال یا فوتبال و سایر رشته‌ها از مربیان همان رشته استفاده خواهیم کرد تا آن مربی در مورد زدن ضربه یا سایر مسائل توضیح دهد و آن وقت استاد عضله شناس ما هم بخش تقویت عضله را به این مربیان آموزش خواهد داد.
* دقیقا قصد ما از این گفت‌وگو رسیدن به همین نکته بود پس تاکنون تربیت مربی بدنساز تخصصی در رشته‌های مختلف سابقه نداشته است؟
–بله ما تازه این کار را شروع و با فدراسیون‌های رزمی، توپی و غیر توپی هماهنگی لازم را برای برگزاری این دوره‌ها آغاز کرده‌ایم. در حال حاضر به سایر فدراسیون‌ها نامه زدیم و زمان برگزاری دوره‌ها را هم بر روی سایت فدراسیون بدنسازی اطلاع رسانی کردیم و حتی از مسئولان کمیته آموزش فدراسیون‌ها هم درخواست کردیم تا نظرات خودشان را به ما بدهند. ما به دنبال درآمد این دوره‌ها هم نیستیم و درآمد آن را به خود این فدراسیون‌ها خواهیم داد. هدف ما تنها این است که علم روز بدنسازی در کشور ما جا بیفتد.
در پایان این گفت و گو نیاز به یادآوری است که فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام در حال حاضر در رشته‌هایی چون فوتبال و کشتی روی سایت این فدراسیون فراخوان دوره آموزشی برای مربی بدنساز را داده است.
منبع: فدراسیون پرورش و اندام