مدت زمان لازم برای خواندن این مطلب: 5 دقیقه
حافظه ما به شکل اسرارآمیز و عجیبی عمل می‌کند اما می‌توان این را با قاطعیت گفت که وقتی نتوانید چیزی را به خاطر بیاورید، بسیار آزاردهنده خواهد بود. کاهش عملکرد حافظه از بیست‌سالگی شروع‌شده و روند نزولی آن از 65 سالگی به بعد شدت می‌یابد. حافظه همانند یک کامپیوتر، به شکل یک سیستم پردازشی سراسری عمل می‌کند و محدود به یک نقطه خاص در مغز نیست. باگذشت زمان، این سیستم پردازشی دچار نقص و خطا خواهد شد.
دکتر لیندا ارکولی (Linda Ercoli) که در بخش عصب‌شناسی موسسه semel در دانشگاه کالیفرنیا مشغول به فعالیت است و دارای سابقه بیست‌ساله در مراقبت از بیماران مبتلابه دمانس (زوال عقل) است، دراین‌باره می‌گوید: با پیر شدن مغز، سلول‌هایی که به ارتباط نواحی مختلف مغز با یکدیگر و یادآوری اطلاعات کمک می‌کنند نیز کاهش می‌یابند. برای محافظت از این سلول‌ها، باید محرک‌های شناختی ذهن را حفظ نگه‌دارید. دکتر ارکولی معتقد است: ” بهترین راه برای تقویت حافظه، استفاده آگاهانه و حداکثری از آن است “. دکتر ارکولی با استفاده از تخصص و تجربه‌اش در این زمینه، 11 تکنیک را برای تقویت حافظه توصیه می‌کند که می‌توانید آن‌ها را در برنامه روزمره خود به کار ببرید.
- گروه‌بندی کردن
گروه‌بندی، طبقه‌بندی و یا تقسیم کردن، روشی هوشمندانه برای به یادآوردن کارهایی است که باید در طول روز انجام دهید. شما می‌توانید موارد مرتبط باهم را در یک گروه (دسته) قرار دهید. برای مثال، می‌توانید با قرار دادن شیر، پنیر و تخم‌مرغ در یک لیست با عنوان ” لبنیات ” بر روی کاغذ یا در ذهن خود، از اینکه خرید هیچ‌کدام را فراموش نخواهید کرد، اطمینان داشته باشید. این تکنیک موجب می‌شود تا موارد موجود در هر دسته بخشی از یک کد باشند. با این روش به‌جای نیاز به یادآوری تک‌به‌تک موارد، فقط کافی است تا دسته‌بندی‌ها (کدها) را به خاطر داشته باشید.
- یک داستان بسازید
همانند روش گروه‌بندی، به یادآوردن داستان‌ها کار ساده‌تری است چراکه داستان‌ها حاوی رویدادهای به‌خصوصی هستند که در یک خط زمانی اتفاق می‌افتند. برای مثال فرض کنید که از خیابان واشنگتن به سمت چپ پیچیده و وارد اولین خیابان شدید. برای به خاطر سپردن این مسیر می‌توانید این داستان را بسازید: ” جرج واشنگتن اولین رئیس‌جمهوری بود که کاخ سفید را ترک کرد (کلمه Left در انگلیسی علاوه بر ترک کردن به معنی سمت چپ نیز هست) “.
- تجسم سازی و ربط دادن
ربط دادن یک شخص، مکان یا چیزی به شخص، مکان و چیز دیگر، به اطلاعات معنی و مفهوم داده و درنتیجه باعث می‌شود تا ذهن شما آن را ساده‌تر به یاد آورد. برای مثال، وقتی شما به‌تازگی با فرانک آشنا شدید که یک لباس آبی به تن داشت می‌توانید آن را به عموی خود که اسمش فرانک است و عاشق رنگ آبی است ربط دهید. حالا فرانک جدید و فرانک قدیمی به هم مرتبط شده و نام فردی که به‌تازگی با آن آشنا شدید در حافظه شما ثبت‌شده است.
- بشنوید، فکر کنید و بنویسید
حتی یکی از بخش‌های سخنرانی امروز صبح رئیستان را هم به یاد نمی‌آورید؟ توصیه دکتر ارکولی این است که یادداشت‌برداری کنید، اما به شیوه‌ای متفاوت و استراتژیک. وقتی کسی سخنرانی می‌کند، به او نگاه کرده و گوش کنید (وقتی اندام‌های حسی شما صدا را دریافت می‌کنند، شما در حقیقت مشغول یادداشت‌برداری با گوش‌هایتان هستید). لحظه‌ای به این اطلاعات فکر کرده و سپس نکات اصلی را یادداشت کنید تا نسخه‌ای خلاصه‌شده از مطالبی که متوجه شدید را در اختیار داشته باشید.
- استفاده از شوخ‌طبعی و معنا دادن
تحریک شناختی در طول زندگی برای سلامت حافظه ضروری است. ذهن تمایل بیشتری برای به یادآوردن اطلاعاتی دارد که برای شما معنی‌دار و یا خنده‌دار است. بنابراین سعی کنید اطلاعات را به شیوه‌ای خلاقانه و یا خنده‌دار به خاطر بسپارید. دکتر اروکلی می‌گوید: هیپوکامپ (بخشی از مغز که برای حافظه ضروری است) عاشق چیزهای جدید است. اگر همیشه پین کدتان را فراموش می‌کنید. سعی کنید به اعداد معنی دهید. برای مثال عدد 2152 را به این شکل به خاطر بسپارید: سن قانونی مصرف الکل(21) و تعداد کارت‌های بازی ورق(52).
- یک مهارت جدید یاد بگیرید
دو نوع حافظه وجود دارد: حافظه کلامی (یادگیری آگاهانه) و حافظه حرکتی (حافظه عضلانی). تقویت حافظه حرکتی، برای مثال با یادگیری نواختن یک ساز جدید، موجب شکل‌گیری اتصالات جدید و به وجود آمدن تحریکات فیزیکی و شیمیایی در مغز خواهد شد. دکتر اروکلی (که خود نواختن ساز ماندولین را در 50 سالگی یاد گرفت) بافندگی را نیز برای تقویت حافظه حرکتی توصیه می‌کند.
- بازی‌های ویدئویی
درحالی‌که بازی‌های فکری امروزه محبوبیت زیادی پیداکرده‌اند و برای تقویت حافظه توصیه می‌شوند، مطالعه‌ای در سال 2015 نشان داد که، بازی‌های ویدئویی به‌اندازه بازی‌های فکری، تأثیر مثبتی بر حافظه خواهند داشت. به‌ویژه بازی‌های ویدئویی اکشن تأثیر مثبت بیشتری خواهند داشت چراکه این قبیل بازی‌ها نیاز به تصمیم‌گیری سریع بازیکن‌ها و توجه به حجم زیادی از اطلاعات در لحظه دارند.
- پیروی از قانون 24 ساعت
بیشتر فراموشی‌ها در طی 24 ساعت پس از یادگیری اتفاق می‌افتد. بنابراین اگر می‌خواهید مطلب جدیدی را به خاطر بسپارید، در طول 24 ساعت مجدداً آن را مرور کنید. می‌توانید قبل از خواب، یادداشت‌های خود را مجدداً مطالعه کنید یا حتی افرادی که در طول روز ملاقات کردید را در ذهن خود مرور کنید.
- از انجام هم‌زمان چند کار خودداری کنید
اگر کارآمد‌ترین حافظه ممکن را می‌خواهید، حواس‌پرتی مانع شما دررسیدن به این هدف خواهد بود. انجام چند کار به‌طور هم‌زمان، توجه شما را تقسیم خواهد کرد. ذهن ما ظرافت به خصوصی دارد. هرچه تعداد کارهایی که در یک‌زمان انجام می‌دهید بیشتر باشد، میزان دقت و عملکرد شما در آن‌ها نیز کاهش خواهد یافت. دکتر اروکلی می‌گوید: ممکن است شما خود را به دلیل داشتن حافظه‌ای ضعیف سرزنش کنید، اما اکثر اوقات مشکل به دلیل ظرفیت ذهن شما است. عادت کنید که هنگام ملاقات، لپ‌تاپ خود را خاموش‌کنید یا هنگام صحبت با دوست خود، تلویزیون تماشا نکنید.
- از کلمات اختصاری استفاده کنید
کلمات اختصاری روشی فوق‌العاده برای یادآوری اطلاعات هستند. کلمه اختصاری می‌تواند یک کلمه واقعی یا بی‌معنی باشد. شما فقط به تلفظ کردن آن نیاز دارید. برای ساخت یک کلمه اختصاری، وقایع را نوشته و زیر حرف اول هر رویداد خط بکشید. برای مثال، برای به خاطر سپردن اسامی مشتریان جدیدتان؛ Paul ، Leah ، Anna و Tom می‌توانید به کلمه PLANT”” فکر کنید.
- آواز بخوانید
بی‌دلیل نیست که ما تبلیغات بازرگانی ریتمیک و آهنگین را فراموش نمی‌کنیم. تجربه نشان داده ساده‌ترین راه یادآوری مطالب، همراه کردن آن‌ها با شعر یا موسیقی است (مانند یادگیری حروف الفبا). وقتی می‌خواهید یک سری داده یا یک لیست را حفظ کنید، آن‌ها را روی یکی از آهنگ‌هایی که می‌شناسید قرار دهید.
دکتر اکورلی معتقد است: هیچ‌وقت برای یادگیری عادات و مهارت‌های جدید دیر نیست. بنابراین اگر هنوز به توانایی خود در کسب عادت‌های تقویت‌کننده حافظه شک دارید، بدانید که اشتباه می‌کنید.
تالیف:
تن‌ورز (اقتباس از مقاله‌ای از سایت livestrong.com)
در صورت استفاده از این مقاله، نام و آدرس تن‌ورز را به عنوان منبع ذکر کنید.
سلام مطالبتان خیلی آموزنده و مفید است با تشکر از شما
سلام. از اظهار لطف و محبت شما بسیار متشکریم