مدت زمان لازم برای خواندن این مطلب: 11 دقیقه
در صنعت تناسباندام هرروز مکملهای جادویی تولید میشوند. روزانه شاهد برندهای مختلفی هستیم که محصولات جدیدی عرضه میکنند. همه آنها با ادعاهایی جذابتر از برندهای دیگر یا محصولات پیشین خود عرضه میشوند. اما باید از علم استفاده کرده و درستی و نادرستی این ادعاها را تشخیص دهیم. اگرچه علم نیز نمیتواند بهطور دقیق تمام محصولات موجود را بررسی نماید، بااینحال به تشخیص مواد بهتر کمک میکند. کورکومین یکی از مکملهایی است که نهتنها به تمام وعدههای خود عمل میکند، بلکه تأثیرات بسیار قابلتوجهی دارد.
اگرچه این ماده غذایی بهتازگی در عرصه سلامت و تناسباندام موردبررسی قرارگرفته است، مطالعات بر روی این ماده غذایی تاریخچه درازی دارند. زردچوبه نیز ازجمله موادی است که خاصیت دارویی داشته و سالهای طولانی است که در طب سنتی از آن استفاده میشود. این ماده غذایی در گذشته بهصورت خمیر درآورده شده و بهعنوان غذا مصرف میشود. نوع لهشده یا پودری آن نیز بهعنوان دارو بهکاربرده میشود.
Curcuminoid ها در حدود 3 درصد وزن ریشه زردچوبه را تشکیل میدهند که یکی از اعضای خانواده زنجبیل است. از بین این ترکیبات، کورکومین 80 درصد را به خود اختصاص داده است. این ماده غذایی برای اولین بار در سال 1870 شناسایی و تفکیک شد. سپس این ماده در سال 1870 بهصورت بلورهای کریستالی عرضه گردید. اما اولین مطالعه بر روی آن در سال 1937 آغاز شد. همانطور که مشاهده میکنید، کورکومین از سالهای دور موردبررسی قرارگرفته و شواهد متعددی مبنی بر تأثیر و فواید آن وجود دارند.
هشدار علمی
علیرغم مطالعات گسترده، این ماده غذایی اخیراً به یکی از جنجالیترین مواد تبدیلشده است. بررسیها و مطالعات بر روی این ماده غذایی در سالهای اخیر چند برابر شدهاند. این مقاله به بررسی دقیق کورکومین و تأثیرات آن خواهد پرداخت.
در بررسی مطالعاتی که بر روی این ماده غذایی انجامشده است باید به نحوه مصرف کورکومین نیز اشاره شود. بنابراین در بررسی صحت مطالعات ضروری است که به تمام جزئیات توجه نمایید.
کورکومین در حالت زردچوبه به همراه چربی مصرف میشود. در گذشته، زردچوبه با روغن نارگیل یا سایر گیاهان ترکیبشده و بهصورت خمیر درآورده میشد. توجه داشته باشید که کورکومین یک ماده غذایی محلول در چربی است. این بدین معناست که برای جذب کامل در بدن، ضروری است که آن را به همراه چربی مصرف کنید. متأسفانه بسیاری از مطالعات این موضوع مهم را نادیده گرفتهاند و در این میان برخی از شرکتهای تولیدکنندههای مکمل نیز از این موضوع غافل هستند.
اگر قصد دارید از مصرف کورکومین بیشترین بهره را ببرید، باید زردچوبه را در ترکیب با نوعی ماده غذایی سرشار از چربی مصرف کنید. در مصرف مکملهای این ماده غذایی نیز به این موضوع توجه داشته باشید. این بدین معناست که نوعی لیپید باید به ترکیب این فرمول افزوده شود.
دیدگاه علم
یکی از نکات جالب این است که تشخیص مطالعات جعلی از مطالعات معتبر بسیار آسان است. مطالعات نشان میدهند که کورکومین منجر به تقویت بسیاری از سیستمهای بدن میگردد. برخی از دانشمندان نیز معتقدند که کورکومین میتواند جایگزین برخی از داروها شود.
برخی از مطالعات بر روی مدلهای دامی انجامشدهاند. بنابراین، در بررسی آنها باید به دنبال نحوه تأثیر این ماده بر انسان باشیم. از سوی دیگر، مطالعاتی که بر روی انسانها انجامگرفتهاند، در صورت تکرار در دام نیز نتایج مشابهی ارائه دادهاند.
بااینحال، شناخت دقیق تمام این ادعاها امری غیرممکن است. کورکومین یک ماده ضدالتهاب و آنتیاکسیدان است. اما نحوه تأثیر این ماده موضوعی است که باید بهطور کامل موردبررسی قرار بگیرد.
مزایای متعدد
بسیاری از بیماریها منجر به التهاب میشوند. فرایندهای اکسیداسیون کنترل نشده منجر به از بین رفتن ظرفیت آنتیاکسیدانی بدن گردیده و درنتیجه مشکلات متعددی ایجاد میکنند. کورکومین در چندین سطح و بهعنوان ضدالتهاب و یک آنتیاکسیدان قوی عمل میکند. این بدین معناست که بسیاری از مشکلات بهواسطه ضعف بدن رخ میدهند و استفاده از کورکومین میتواند این مشکلات را رفع کند. پیچیدگی این ماده منجر بهدشواری درک مکانیسم دقیق آن شده است.
فعالیت ضدالتهابی منجر به کاهش سیتوکینهای التهابی میشود. سیتوکینهای ترکیباتی هستند که منجر به التهاب میشوند. ازجمله آنها میتوان به IL-6 و IL-8 و همچنین فاکتور نکروز ـ تومور یا TNF-A اشاره کرد. TNF-A پروتئینی است که در کاتابولیسم پروتئین ماهیچه نقش دارد. این پروتئین در برخی از سرطانها منجر به تحلیل ماهیچهها میشود. همچنین، با افزایش سن میزان این پروتئین در بدن افزایشیافته و درنتیجه حجم ماهیچهها کاهش مییابد. سیتوکینها در بروز چاقی، دیابت و بسیاری از سرطانها نقش داشته و باید همواره کنترل شوند.
نیروگاه چربی سوزی
یکی از مهمترین تأثیرات کورکومین بر روی لیپیدها (چربیها) است. این بدین معناست که کورکومین به شما در سوزاندن چربیها کمک میکند. این همچنین بدین معناست که کورکومین میتواند تأثیر به سزایی بر بیماریهای مربوط به لیپیدها داشته باشد.
بیایید به بررسی مکانیسم عملکرد آن بپردازیم. تأثیر کورکومین بر چربی از طریق سه مسیر سینرژیستی است. اولاً، کورکومین AMPK را افزایش میدهد که این آنزیم در هموستاز و بهویژه در تنظیم گلوکز و اسید چرب نقش دارد. این آنزیم زمانی که فعال میشود که ذخایر گلیکوژن در بدن کمتر هستند. بعد از فعال شدن، کوره متابولیک بدن از سوزاندن قندها به سوزاندن چربیها روی میآورد. AMPK آنزیم دیگری را نیز مهار میکند که ذخیرهسازی چربی را مهار میکند.
کورکومین همچنین آزادسازی cAMP را افزایش میدهد. این مولکول وظیفه آزادسازی چربی از آدیپوسیتها را بر عهده دارد که سلولهای ذخیره کننده چربی در بدن هستند. درنتیجه، سلولهای چربی آزادشده بهعنوان منبع سوخت عمل میکنند.
کورکومین سطح PGC-1 و CTP-1 را افزایش میدهد که این دو آنزیم بر میتوکندری تأثیر دارند. آنها موتورهای چربی سوزی هستند که در تولید انرژی نقش دارند.
همانطور که مشاهده میکنید، کورکومین از روشهای متعددی برای افزایش چربی سوزی با افزایش اکسیداسیون چربی عمل میکند. این ماده فعالیت آنزیم دیگری به نام گلسیرول ـ 3 ـ فسفات اسیل ترانسفراز ـ 1 و NFK-B را کاهش میدهد که نقش ذخیرهسازی اسیدهای چرب موجود در بدن را بر عهده دارند.
مطالعه دیگری نشان داد که کورکومین تبدیل بافت آدیپوز ذخیره کننده چربی به بافت آدیپوز قهوهای چربی سوز را تقویت میکند. شایانذکر است که این ادعا به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.
فراتر از کاهش چربی
تحقیقات نشان میدهند تأثیرات بر لیپیدها به سایر موارد نیز مربوط است. کورکومین از بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) نیز ممانعت میکند. این مشکل منجر به سیروز یا سرطان کبد گردیده که یکی از حادترین انواع سرطان است. کورکومین میتواند تجمع لیپیدها در کبد را مهار کند. NAFLD بر 10 الی 20 درصد آمریکاییها تأثیر دارد و بسیاری از افراد از ابتلا به این بیماری مطلع نیستند. بنابراین، میتوان بدین نتیجه رسید که زردچوبه یک ماده غذایی بسیار مؤثر است.
چندین مطالعه نشان دادهاند که کورکومین بر لیپیدهای خون تأثیر دارند. مطالعات همچنین نشان دادهاند که کورکومین بر موارد زیر نیز تأثیر دارند:
- کاهش LDL
- افزایش HDL
- کاهش تری گلیسیریدها و اسیدهای چرب آزاد
بنابراین، استفاده از زردچوبه منجر به پروفایل لیپید خون بهتری میشود. مطالعهای نشان داد که حتی مصرف 10 میلیگرم در روز نیز این تأثیرات را دارد. مطالعه دیگری نشان داد که 500 میلیگرم در روز منجر به کاهش 33 درصدی پروکسیدهای لیپید میگردد و HDL را افزایش داده و میزان کلسترول را در مدت یک هفته به میزان 12% کاهش میدهد.
کورکومین بر قلب شما نیز تأثیر دارد.
نجاتدهنده دستگاه قلبی عروقی
بیماریهای قلبی در آمریکا بیشتر از چاقی و دیابت منجر به مرگ افراد میشوند. ازجمله علل بیماریهای قلبی نیز میتوان به فشارخون بالا اشاره کرد. انفارکسیون و بیماریهای قلبی امروزه منجر به مرگ افراد متعددی میشوند.
فشارخون بالا منجر به سفتی شاهرگها میشود. حوضی را تصور کنید که خشکشده و ترک برداشته است. شریانهای سفت دقیقاً اینطور هستند. آنها منجر بهدشواری حرکت خون میشوند. این سفتی به دلیل آسیبی است که به بافتهای پوشاننده داخل عروق واردشده است که آنها را بافتهای اندوتلیال مینامند. این بافت تولید نیتریک اکسید (NO) برای اتساع عروق خونی را بر عهده دارد. هرچه میزان التهاب بدن بیشتر باشد، بدن NO کمتری تولید میکند. بدین دلیل است که بسیاری از مکملها حاوی NO هستند که برای بهبود عملکرد قلب توصیه میشوند. کورکومین میتواند تولید NO توسط بافت اندوتلیال را به میزان 40 درصد افزایش دهد. این بدین معناست که کورکومین در مقایسه با بسیاری از مکملهای تقویتکننده NO عملکرد بهتری دارد.
یک مطالعه نشان داد که کورکومین مانع از رشد بافتهای قلبی میشود که ازجمله علل بیماریهای قلبی هستند.
کورکومین بر مغز نیز تأثیر دارد
شواهد نشان میدهند که مشکلات مغزی بهواسطه التهاب ایجاد میشوند. مغز نسبت به التهاب بهشدت حساس است. اگر این شرایط مزمن شود، میتواند منجر به مشکلات حادتری ازجمله افسردگی و آلزایمر گردد.
رابطه بین افسردگی و التهاب بهخوبی شناختهشده است. بررسیها نشان میدهند که کورکومین میتواند مانع از بروز افسردگی و التهاب گردد. در یک مطالعه متشکل از 56 نفر، مردان و زنان در دو گروه قرار داده شدند: کورکومین و گروه دارونما. گروه کورکومین 500 میلیگرم کورکومین را دو بار در روز دریافت کردند، این در حالی است که گروه شاهد ترکیبی بیتأثیر دریافت کردند. این مطالعه در طی هشت هفته انجامشده و علائم به شرح زیر ارزیابی شدند:
- معیار اولیه Inventory of Depressive Symptomatology (IDS-SR30)
- نتایج ثانویه امتیاز فاکتور IDS-SR30 و STAI.
میزان پیشرفت هر هفته ارزیابی شد. محققان گزارش کردند که:
از هفته 4 الی 8، کورکومین تأثیر قابلتوجهی در مقایسه با دارونما داشت. مطالعات همچنین نشان دادند که کورکومین تأثیر به سزایی در کاهش افسردگی دارد.
سایر تأثیرات بر مغز
کورکومین همچنین میتواند DHA مغز را نیز افزایش دهد. DHA یک اسید چرب مؤثر بر مغز است که در روغن ماهی یافت میشود. بسیاری از مطالعات بالینی بدین نتیجه رسیدند که استفاده از مکملهای DHA میتوانند علائم افسردگی را کاهش دهند. بررسیها همچنین نشان میدهند که کورکومین فاکتور BDNF را نیز تقویت میکنید. این پروتئین به حفظ نورونها در مغز کمک میکند.
آلزایمر یکی دیگر از بیماریهای مربوط به التهاب مغز است. شروع این مشکل به فاکتور مهم دیگری مربوط است: مقاومت نسبت به انسولین. این رابطه بسیاری قوی بوده و برخی از محققین آن را دیابت نوع 3 مینامند. این مشکل منجر به تجمع بتا ـ آمیلویید و پروتئینهای TAU در مغز میشود. این مواد منجر به بروز بیماری آلزایمر میشوند. کورکومین یکی از مواد طبیعی است که مانع از تجمع آنها در مغز میشود. کورکومین همچنین این مواد را بعد از تجمع از بین میبرد.
اگرچه مکانیسمها بهخوبی شرح داده نشدهاند، کورکومین در مقابله با زوال مغز نیز مؤثر است. فرضیهها به دنبال ارتباط این موضوع با التهاب هستند.
مقابله با سرطان
سرطان یکی دیگر از مشکلاتی است که منجر به مرگ هزاران نفر در ایالاتمتحده میشود. این بیماری نیز به التهاب مزمن و اکسیداسیون مربوط است. بنابراین، محققین به بررسی مزایای استفاده از کورکومین برای مقابله با سرطان پرداخته و به نتایج بسیار خوبی رسیدهاند.
مرکز مطالعات سرطان انگلستان اعلام کرده است:
مطالعات بر روی سلولهای سرطانی نشان میدهند که کورکومین اثر ضد سرطان دارد. این ماده قادر است سلولهای سرطانی را از بین برده و مانع از رشد آنها شود. این ماده برای درمان سرطان سینه، سرطان دستگاه گوارش، معده و پوست بهکاربرده میشود.
مطالعات دیگر نشان دادهاند که این ماده برای درمان سرطان پانکراس و کبد نیز مؤثر است.
مطالعات همچنین نشان دادهاند که کورکومین اثر دوگانه دارد. این ماده سلولهای سرطانی را از بین برده و مانع از رشد سلولهای سرطانی جدید میگردد. اگرچه این مطالعات باید بر روی انسان بررسی شوند، اما شواهد حاکی از تأثیر مثبت آن هستند.
تأثیر بر استخوان
آرتروز یکی از بیماریهایی است که به دلیل کهولت سن رخ میدهد. کورکومین مزایای متعددی درزمینهٔ کاهش درد و التهاب دارد. این ماده با داروهای NSAID مقایسه شده و بررسیها نشان میدهند که کورکومین تأثیر مشابهی به NSAIDها دارد. آنها در این مطالعه از سه گروه استفاده کردند: فقط کورکومین، فقط دیکلوفناک سدیم و ترکیبی از هر دو. افرادی که در گروه کورکومین و ترکیبی از هر دو بودند، روزانه 500 میلیگرم دریافت کردند. نتایج بسیار جالبتوجه بودند:
گروه کورکومین بیشترین درصد پیشرفت را داشته و عملکرد این ماده بهتر از دیکلوفناک سدیم بود. مهمتر از آن، درمان با کورکومین ایمن بوده و عوارض جانبی نداشت. مطالعه ما اولین شواهد مبنی بر بیخطر بودن و برتری درمان با کورکومین را نشان میدهد و تحقیقات دیگری برای بررسی تأثیر این ماده بر سایر بیماریهای آرتروز نیاز هستند.
این آزمایشات شواهد علمی ارائه میدهند که نشانگر بازده بسیار بالای عصاره زردچوبه (در حدود 1000 میلیگرم در روز) در درمان آرتروز هستند.
علاوه بر این، سایر مطالعات نیز به بررسی تأثیرات ضد درد این ماده پرداختهاند. آنها کورکومین را با مهارکنندههای COX-2 مقایسه کردند که بهطور رایج برای تسکین درد بهکاربرده میشوند. آنها بدین نتیجه رسیدند که کورکومین تأثیری مشابه به بسیاری از داروهای موجود در بازار دارد.
کورکومین برای افراد مبتدی
اما بیایید به بررسی تأثیر کورکومین در افراد مبتدی و متوسط بپردازیم. همانطور که پیشتر اشاره شد، کورکومین تأثیرات ضدالتهاب متعددی دارد. اما رایجترین فرایند التهابی که تمام ورزشکاران با آن مواجه هستند، کدام است؟
DOMS که با عنوان درد عضلانی تأخیری نامیده میشود. DOMS دردی است که 24 الی 48 ساعت بعد از تمرین آغاز میشود. این فرایند بخش طبیعی تمرین است. اگر قصد دارید حجم ماهیچههای خود را افزایش دهید، DOMS ضروری است. این فرایند نشان میدهد که بافتهای ماهیچهای با آسیب مواجه شده و باید ترمیم شوند.
DOMS خوب، DOMS بد
عدم وجود DOMS به معنای عدم رشد ماهیچه است. اما اگر این فرایند در کنار التهاب زیاد رخ دهد، چه اتفاقی میافتد؟ ترمیم و رشد با مشکل مواجه شده و ظرفیت تمرین کاهش مییابد. ورزشکاران از NSAID و مهارکنندههای COX2 برای مقابله با درد و بازگشت به باشگاه استفاده میکنند. متأسفانه، این مواد التهاب ضروری برای آغاز ترمیم را کاهش میدهند. بنابراین، اندکی التهاب در زمان مناسب میتواند تأثیر خوبی داشته باشد. اما التهاب بیشازحد بههیچوجه مناسب نیست.
مطالعهای اخیر به بررسی تأثیرات کورکومین بر آسیب ماهیچهای eccentric در گروهی 28 نفره متشکل از افراد فعال و منفعل پرداخت. دو گروه وجود داشتند:
- گروه درمان که در آن 400 میلیگرم کورکومین بهصورت روزانه دو روز قبل و چهار روز بعد از جلسه تمرین به افراد داده میشد.
- گروه دارونما که کپسولهای پودر برنج دریافت میکردند.
استفاده از مکملهای کورکومین منجر به افزایش CK، TNF-a و IL-8 بعد از EIMD در مقایسه با دارونما شدند. ما همچنین تفاوتهای معناداری درزمینهٔ IL-6 و IL-10 مشاهده کردیم.
زمانی که هر دو گروه از داروها مقایسه شدند، کورکومین بازیابی بعد از تمرین را تقویت کرد. این ماده قادر است آسیب ماهیچه را بدون کاهش رشد ماهیچه کاهش دهد. اگرچه این روند درد را از بین نمیبرد، بااینحال به ورزشکاران کمک میکند که به باشگاه بازگشته و عملکرد مطلوبی از خود نشان دهند. این ماده در چند سطح فعالیت داشته و از این طریق مسیرهای التهابی را مهار میکند.
این امر محققین را وادار کرد تا استفاده از کورکومین را در دورههای سنگین که در آنها بازیابی از اهمیت بالایی برخوردار است، توصیه کنند. این ماده مانع از تمرین بیشازحد نیز میگردد.
کورکومین: روغن ماهی جدید
چند سال پیش، روغن ماهی نیز برای درمان بسیاری از بیماریها بهکاربرده میشد. تأثیر آن برای مقابله با التهاب و اکسیداسیون منجر شده بود که روغن ماهی برای تمام بیماریهای مزمن بهکاربرده شود. کورکومین نیز عملکرد مشابهی دارد. این ماده مزایای متعددی ارائه داده و ماهیت آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی دارد.
اگر قصد دارید از این ماده استفاده کنید، انواع باکیفیت آن را انتخاب نموده و یا از روش سنتی استفاده کرده و زردچوبه را با چربیهای سالم ازجمله روغن نارگیل ترکیب کرده و مصرف نمایید.
تالیف:
تنورز (اقتباس از مقالهای از سایت strengthsensei.com)
سلام. از مقاله بسیار خوبتون ممنون
جالب بود
مطلب بسیار جدید و مفیدی بود. ممنون از مقالات به روزتون.
سلام. عصاره زردچوبه که در عطاریها هست هم مثل این موثره؟
سلام. دوست عزیز این دو ماهیت و اصل یکی دارند ولی در عمل کمی با هم متفاوتند.