مدت زمان لازم برای خواندن این مطلب: 5 دقیقه
پروتئین‌ها برای هر موجود زنده‌ای ضروری هستند. پس از آب، پروتئین بیشترین سهم بدن شما را تشکیل می‌دهد و می‌توانید آن‌ها را در هر یک از سلول‌های بدن خود از تارهای مو سر و ماهیچه‌های صورت گرفته تا ناخن‌های پای خود پیدا کنید. بدن می‌تواند مقداری از پروتئین‌های مورد نیاز خود را تولید کند، اما برخی دیگر از پروتئین‌ها را با مصرف مواد غذایی جذب می‌کند. پروتئین‌ها از واحدهای ساختاری به نام آمینواسیدها ساخته می‌شوند. هر یک از آمینواسیدهایی که بدن شما نمی‌تواند آن‌ها را تولید کند و باید از منابع غذایی تامین کند، به آمینواسیدهای ضروری شهرت پیدا کرده‌اند. بدن شما از آمینواسیدهای ضروری برای تولید آمینواسیدهای غیرضروری (مشروط) استفاده می‌کند که این آمینواسیدها در دوران بیماری و در هنگام داشتن استرس و تنش‌های مختلف به کمک بدن می‌آیند.
به ازا هر گرم پروتئین موجود در غذا ۴ کالری به بدن انرژی می‌رسد. رژیم‌های غذایی مناسب افراد سالم، مصرف روزانه 2 الی 3 وعده غذای حاوی پروتئین را توصیه می‌کنند. ممکن است ورزش‌کاران حرفه‌ای برای ترمیم و بازسازی سلول‌های خود به پروتئین بیشتری نیاز داشته باشند، ولی افراد عادی می‌توانند پروتئین مورد نیاز خود را به جای این‌که از پودرهای مکمل پروتئینی دریافت کنند، از یک رژیم غذایی سالم جذب کنند.
ساختار شیمیایی
پروتئین‌ها زنجیرهایی از آمینواسیدها هستند. (مولکول‌های آمینواسید یک گروه آمینو در مرکز، یک گروه کربوکسیل و یک زنجیره جانبی متفاوت دارند–همین زنجیره جانبی است که تعیین‌کننده نوع آمینو اسید به شمار می‌رود.)
زنجیره‌های کاملا شکل‌گرفته آمینواسید می‌توانند بلند و یا کوتاه باشند، اما هر پروتئین، آمینواسیدهای خود را به صورت بسیار خاصی قرار می‌دهد. دئوکسی‌ریبونوکلئیک‌اسید (DNA) سیستم کلی بدن شما در قبال پروتئینی که مصرف می‌کنید را مشخص می‌کند. DNA در هر یک از سلول‌های بدن شما قرار گرفته است و هر زمانی که بدن شما به هر نوع پروتئینی احتیاج داشته باشد، این DNAها به صورت کاملا دقیق دستورالعمل ساخت هر پروتئین را صادر می‌کنند. اگر یکی از آمینواسیدها در کل زنجیره معیوب یا خارج از موقعیت خود باشد، پروتئین نمی‌تواند وظیفه مورد نظر را انجام دهد.
وقتی شما غذاهای سرشار از پروتئین نظیر مرغ، تخم‌مرغ و حبوبات را مصرف می‌کنید، بدن شما این پروتئین‌ها را به آمینواسیدهای منحصر به فردی می‌شکند، بدین ترتیب بدن می‌تواند مجدد آن‌ها را منظم و مرتب کرده و استفاده نماید.
عملکرد
شما نمی‌توانید بدون وجود پروتئین در بدن خود به حیات ادامه دهید. آمینواسیدها واکنش‌های شیمیایی مختلفی نظیر هضم غذا را ایجاد می‌کنند. آن‌ها بافت‌های فیبری بدن شما نظیر کلاژن و فیبر عضلانی را تشکیل می‌دهند و انتقال مواد مغذی در بدن و از میان دیواره‌های سلولی را تسهیل می‌کنند.
آنزیم‌ها
آنزیم‌ها سبب وقوع واکنش‌های شیمیایی می‌شوند، آنزیم‌ها در فرآیندهای مختلف مصرف نمی‌شوند. پروتئین‌ها همانند آنزیم‌ها در بسیاری از فرآیندهای بدن شرکت می‌کنند ولی مصرف نمی‌شوند. دی ان ای (DNA) به بدن شما می‌گوید که چگونه آمینواسیدها را به منظور درست کردن آنزیم‌های مختلف به درستی کنار هم قرار دهند. اگر DNA شما دستورهای نادرستی داشته باشد، آمینواسیدها به طور غلط تشکیل خواهد شد و آنزیم‌های تولید شده هرگز نمی‌توانند برای هدف مورد نظر به کار گرفته شوند. به عنوان مثال، اگر بدن شما قادر به تولید آنزیم مناسب برای شکستن و تجزیه محصولات لبنی نباشد، هر بار که پنیر مصرف می‌کردید، درد شدید و نفخ شکم را تجربه می‌کردید.
فیبر ماهیچه‌ای
ماهیچه‌هایی که به شما اجازه راه رفتن، دویدن و ایستادن را می‌دهند، برای انجام فعالیت خود متکی بر پروتئین‌های قابل انقباضی نظیر اکتین و میوسین (میوزین) هستند. (کلمه قابل انقباض به معنای کمک کردن این پروتئین‌ها به منقبض شدن عضله است.) بدن شما برای ترمیم و بازسازی آسیب‌های عضلانی بعد از ورزش و ایجاد ماهیچه جدید به پروتئین نیاز دارد.
جابه‌جایی
پروتئین‌ها، زنجیره‌های طویلی شبیه مارها هستند. پروتئین‌ها همانند مارها توانایی عبور از فضاهای کوچک نظیر عبور از دیواره‌های سلول را دارند. علاوه بر این، می‌توانند به اجزای دیگر متصل شوند و وسیله حمل و نقل عالی برای موادی که سلول‌های شما به آن‌ها نیاز دارند نظیر اکسیژن به حساب آیند. پروتئین هموگلوبین با اکسیژن پیوند برقرار می‌کند و اکسیژن را از طریق سیستم گردش خون منتقل می‌کند، این پروتئین در تمام طول مسیر از طریق عبور از دیواره سلولی در هر بخشی از بدن شما، به هر نوع سلولی کمک خواهد کرد.
کلاژن
کلاژن یک بافت فیبری است که بدن در ساخت اعضا مختلفی نظیر تاندون‌ها و قرینه چشم از آن استفاده می‌کند. کلاژن بافت‌های عضلانی را در محل خود نگه می‌دارد و باعث می‌شود پوست شما صاف و نرم به نظر برسد. کلاژن بسیار سفت و انعطاف‌پذیر است و عمدتا از پروتئین ساخته شده است.
هورمون‌ها
هورمون‌هایی که پایه پروتئینی دارند به هماهنگی سیستم‌ها و فرآیندها در بدن کمک می‌کنند. به عنوان مثال انسولین، سطح گلوکز موجود در خون را تنظیم می‌کند.
پادتن (آنتی بادی‌ها)
پروتئین‌ها با مبارزه با عفونت‌های باکتریایی و ویروسی سبب حفظ سلامت شما می‌شوند. شکل انعطاف‌پذیر پروتیین آن را به مدلی ایده‌آل برای تعقیب و حمله‌ور شدن به سلول‌های خارجی (انواع عفونت‌ها و ویروس‌ها که از خارج از بدن وارد می‌شوند) مناسب می‌سازد. برخی از پروتئین‌های آنتی‌بادی، یک سلول مهاجم را از حرکت باز می‌دارند به طوری که گلبول‌های سفید می‌توانند به راحتی مشغول از بین بردن آن‌ها شوند.
پروتئین‌های مضر
در برخی موارد، پروتئین‌ها می‌توانند یک تهدید هم باشند: برای مثال هنگامی که شما واکنش آلرژیک نسبت به نیش زنبور دارید، بدن شما نسبت به پروتئین‌های موجود در زهر زنبور واکنش نشان می‌دهد. سم مار نیز یک پروتئین است که می‌تواند کشنده باشد. ساختمان ویروس‌ها بسیار ساده است: اساسا تعدادیDNA دارند که در یک پوسته پروتئینی که وظیفه حمل و نقل آن‌ها را بر عهده دارد، پیچیده شده‌اند.
منابع پروتئین
ماهی، صدف، گوشت کم چرب (جوجه، بوقلمون، گوشت گاو بدون چربی، بایسون (گاومیش آمریکایی)) همگی منابع سرشاری از پروتئین هستند. حبوبات، توفو، آجیل‌ها، دانه‌ها و محصولات لبنی کم‌چرب نیز حاوی پروتئین هستند. لازم نیست که مقدار زیادی پودرهای مکمل پروتئینی مصرف کنید. شما می‌توانید تمام پروتئین مورد نیاز خود را در چند وعده غذایی در طول روز با داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع دریافت کنید.
رژیم غذایی با کربوهیدرات کم
رژیم‌های کم کربوهیدرات شما را تشویق می‌کند که بر انتخاب غذاهای سرشار از پروتئین که کربوهیدرات کمی دارند تمرکز بیشتری داشته باشید. برخی افراد رژیم غذایی خوب و بادوامی بر اساس جذب کم کربوهیدرات دارند، اما درباره انتخاب این رژیم غذایی حتماً با پزشک خود مشورت کنید، چون برخی از خوراکی‌های سرشار از پروتئین (مانند گوشت گاو پرچرب و بیکن) می‌تواند حاوی مقادیر زیادی از چربی‌های اشباع و کلسترول باشد که می‌تواند سلامت قلب شما را در معرض خطر قرار دهد. علاوه بر این، قطع کامل مصرف میوه‌ها و سبزیجات به بهانه مصرف غذاهای سرشار از پروتئین می‌تواند مشکلات گوارشی (یبوست، گاز معده و نفخ) ایجاد کند و منجر به کمبود برخی از ویتامین‌ها شود.
تالیف:
تن‌ورز (اقتباس از مقاله‌ای از سایت universalclass.com)
