مدت زمان لازم برای خواندن این مطلب: 8 دقیقه
فرقی نمی‌کند که شما یک ورزشکار حرفه‌ای باشید و یا کسی که فقط آخر هفته‌ها به فکر ورزش کردن است، همیشه احتمال آسیب‌دیدگی وجود دارد. متأسفانه، هنگامی‌که آسیبی اتفاق می‌افتد، تشخیص این موضوع که دقیقاً چه اتفاقی افتاده است و چگونه باید با آن برخورد شود، کار مشکلی به‌حساب می‌آید. در ادامه برایان مک اووی، فیزیوتراپ مرکز Unity Point Health، شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی را به ترتیب افزایش احتمال وقوع، همراه با علل احتمال وقوع، درمان‌ها و استراتژی‌های دوره ریکاوری برشمرده است.
10- کشیدگی ماهیچه خم کننده مفصل ران (فلکسور هیپ)
ماهیچه‌های خم کننده مفصل ران، ماهیچه‌هایی هستند که در قسمت فوقانی و جلویی ران شما قرارگرفته‌اند. وظایف اصلی ماهیچه‌های خم کننده مفصل ران، بلند کردن زانو به سمت بدن و نیز کمک کردن در به حرکت درآوردن پای خود به سمت عقب و دور کردن از پای دیگر است. ماهیچه‌های خم کننده مفصل ران در افرادی که زمان زیادی را در محل کار خود می‌نشینند، ضعیف می‌شوند. البته افرادی که پوزیشن و موقعیت نامناسبی را برای نشستن خود انتخاب می‌کنند هم دچار ضعیف شدن و یا سفت شدن این عضله می‌شوند. آسیب‌های ورزشی مربوط به این ماهیچه‌ها معمولاً براثر انجام فعالیت‌های ناگهانی و سریع، دویدن با سرعت‌بالا و دویدن در سطح شیب‌دار به وقوع می‌پیوندند.
مک اووی دراین‌باره می‌گوید:” علائم متداول کشیدگی ماهیچه خم کننده مفصل ران، شامل درد در هنگام بالا بردن پا، نظیر بالا رفتن از پله‌ها، سوار و پیاده شدن از خودرو و همچنین قطع کردن و ایجاد وقفه در تمرین است. در هنگام بروز کشیدگی ماهیچه خم کننده مفصل ران ممکن است آثار کبودی در قسمت جلو و بالای ران و ناحیه کشاله ران مشاهده شود.”
پس از پی بردن به وقوع این آسیب، در 48 الی 72 ساعت اول، بهترین روش درمان، استراحت و استفاده از کمپرس یخ به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است. پس از سه روز اول ریکاوری، ورزشکار آسیب‌دیده می‌تواند گرما را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه اعمال کند و پس‌ازآن در حالت دراز کشیده به‌آرامی به انجام حرکات سردادن پاشنه پا و ایجاد کشش در ماهیچه خم کننده مفصل ران مشغول شود. اگر درد، علائم و محدود‌یت‌های کاری بعد از دو هفته باقی بماند، فرد باید به دنبال درمان فیزیکی (فیزیوتراپی) برای کاهش درد و کنترل تورم باشد و تمرین‌های تقویت‌کننده خاصی برای به دست آوردن قدرت و توانایی حرکت دادن پا را انجام دهد.
9- پارگی یا کشیدگی رباط صلیبی قدامی
رباط صلیبی قدامی، یکی از مهم‌ترین رباط‌های زانو برای حفظ ثبات آن است. متداول‌ترین علت وقوع آسیب‌های ورزشی که منجر به پارگی یا کشیدگی رباط صلیبی قدامی می‌شود عبارت است از: کاهش سرعت و تلاش برای توقف، چرخش و یا تغییر جهت ناگهانی است. براثر آسیب‌هایی که به رباط صلیبی قدامی وارد می‌شود، معمولاً رباط موجود درون زانو دچار پارگی شده که یک اتفاق بسیار ناگوار و مخرب به‌حساب می‌آید.
از علائم متداول پارگی رباط صلیبی قدامی می‌توان به بی‌ثباتی هنگام راه رفتن یا پیچیدن سرپیچ‌ها و همچنین افزایش تورم در زانو اشاره کرد. اگر آسیب وارده به رباط صلیبی قدامی در حد کشیدگی و پارگی جزئی باشد می‌توان بدون جراحی و با استفاده از استراحت و کمپرس یخ آن را ترمیم کرد و با بهبود وضعیت رباط، زانو به‌مرور پایدارتر می‌شود. در صورت پارگی کامل رباط صلیبی قدامی، فرد به جراحی نیاز خواهد داشت و پس از جراحی به چند ماه زمان برای ریکاوری همراه با تمرین‌های فیزیوتراپی احتیاج خواهد داشت، تا بتواند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد.
8- وارد شدن ضربه شدید (ضربه‌مغزی)
ضربه شدیدی که به سر وارد می‌شود را می‌توان به ضربه‌مغزی تعبیر کرد چراکه در این صورت ضربه محکمی به مغز واردشده که می‌تواند آن را جابه‌جا کند. ضربه‌های وارد به سر جز آسیب‌های جدی به‌حساب می‌آیند که نباید به‌آسانی از کنار آن‌ها گذشت. ورزشکاری که دچار ضربه‌مغزی می‌شود باید برای بررسی‌های بیشتر و درمان خود به دنبال مربی ورزشی باتجربه و یا پزشک باتجربه درزمینهٔ ضربه‌مغزی باشد. علائم شایع و متداول ضربه‌مغزی می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
- سردرد
- گیجی
- سرگیجه
- حالت تهوع و استفراغ
- لکنت زبان
- حساسیت به نور
- تأخیر در پاسخ‌دهی به سؤالات
مک اووی دراین‌باره می‌گوید: “ورزشکارانی که دچار ضربه‌مغزی می‌شوند نباید بدون مراجعه به پزشک حاذق درزمینهٔ ضربه‌مغزی و پشت سر گذاشتن آزمایشات و بررسی‌های مختلف پزشکی به ورزش خود ادامه دهند.”
درمان‌های متداول ضربه‌مغزی شامل استراحت و کاهش فعالیت‌هایی است که منجر به استرس ذهنی یا فیزیکی می‌شوند. در این حین می‌توان فعالیت‌های فیزیکی را به‌صورت تدریجی افزایش داد و این درمان‌ها را تا جایی که دیگر علائم و نشانه‌های ضربه‌مغزی بروز پیدا نکنند، ادامه داد.
7- کشیدگی عضلات کشاله ران
محل قرارگیری ماهیچه‌های کشاله ران از قسمت بالایی و داخلی ران شروع‌شده و تا بالای زانو در بخش داخلی ران ادامه پیداکرده است. ماهیچه‌های کشاله ران سبب جمع شدن پاها و کشیده شدن آن‌ها به سمت هم می‌شوند و اغلب براثر انجام حرکات سریع به سمت طرفین و یا عدم انعطاف‌پذیری بدن دچار آسیب می‌شوند. ورزشکار آسیب‌دیده احتمالاً در انجام حرکات جانبی و پیاده و سوارشدن از خودرو احساس ناراحتی می‌کند، از دیگر نشانه‌های این جراحت، وجود کبودی و احساس درد در قسمت کشاله ران است.
درمان کشیدگی عضلات کشاله ران شامل استراحت و استفاده از کمپرس یخ به‌صورت متناوب و به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه در طی ۷۲ ساعت اول است. بعد از سه روز اول، ورزشکار می‌تواند به‌طور متناوب از کمپرس گرم به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه استفاده کند و در ادامه از تمرین‌های کششی مخصوص کشاله ران و دیگر تمرین‌های حرکتی استفاده کند. به‌عنوان‌مثال می‌تواند حرکت پروانه را بر روی زمین و به شکل درازکش انجام دهد.
6- درد ساق پا (شین اسپیلینت)
ورزشکاران مبتلابه شین اسپیلینت از درد در استخوان ساق پا یا درشت‌نی خود شکایت دارند. شین اسپلینت اغلب در ورزشکارانی مشاهده می‌شود که فعالیت زیادی با پاهای خود انجام می‌دهند، نظیر دوندگان و فوتبالیست‌ها. ورزشکاران مبتلابه شین اسپلینت معمولاً در اوایل فصل ورزشی خود به وجود این بیماری پی می‌برند، چراکه فعالیت آن‌ها ناگهانی افزایش پیداکرده است. راه اصلی رهایی از شین اسپلینت، عدم انجام فعالیت‌های سنگین است ولی برای درمان این بیماری می‌توان از استراحت، کمپرس یخ و افزایش تدریجی میزان دوندگی استفاده کرد. خرید کفش‌های مناسبی که دارای قوس کافی برای کف پا هستند، می‌توانند از میزان درد ساق پا جلوگیری کنند و به بهبود ورزشکار کمک کنند.
5- سیاتیک
سیاتیک درواقع نوعی کمردرد است که درد آن تا پشت پا و گاها تا کف پا کشیده می‌شود. این درد می‌تواند با بی‌حسی، سوزش و مورمور شدن پا هم همراه باشد. سیاتیک معمولاً در ورزشکارانی دیده می‌شود که در حالت خمیده به سمت جلو در حال ورزش هستند، نظیر دوچرخه‌سواران و یا در ورزشکارانی که چرخش تنه زیادی را در حین انجام ورزش دارند، نظیر تنیسورها و گلف بازها. علت بروز سیاتیک یا درد کمر می‌تواند مواردی همچون دیسک برجسته یا وجود یک عصب تحت‌فشار باشد. گاهی اوقات استراحت، انجام تمرین‌های کششی پشت و همسترینگ و دراز کشیدن روی شکم می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. اگر درد، بی‌حسی یا مورمور شدن برای بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، ورزشکار باید به سراغ یک پزشک متخصص نظیر یک فیزیوتراپ برود تا متخصص به تسکین علائم درد سیاتیک ورزشکار کمک کند.
4- کشیدگی عضلات همسترینگ
عضله همسترینگ در پشت ران قرار دارد. متأسفانه، ماهیچه‌های همسترینگ می‌توانند سفت باشند و ازاین‌رو مستعد کشیدگی به‌حساب می‌آیند. انجام نرمش‌های کششی کم یا عدم انجام نرمش‌های کششی می‌تواند سبب پارگی یا کشیدگی عضله همسترینگ گردد. اغلب ورزشکارانی که دچار پارگی همسترینگ شده‌اند، کبودی را در پشت ران یا زانو خود مشاهده می‌کنند. استراحت و استفاده از کمپرس یخ جز روش‌های متداول برای درمان همسترینگ کشیده شده به‌حساب می‌آیند که به دنبال آن نرمش‌های کششی آرام به‌منظور تقویت این عضله برای جلوگیری از آسیب‌های آتی نیز می‌تواند به کار گرفته شود. اگر درد بیش از دو هفته دوام داشته باشد، ورزشکار می‌بایست به کمک تکنیک‌ها و روش‌های فیزیوتراپی نظیر اشعه فراصوت به روند بهبود عضلات کشیده شده کمک کند.
3- آرنج گلف بازان یا تنیس‌بازان
آسیبی تحت عنوان آرنج تنیس‌بازان و گلف بازان معمولاً در ورزشکارانی دیده می‌شود که فعالیت‌های شدید و سنگین با دستان خود انجام می‌دهند. این بیماری می‌تواند به‌عنوان یک آسیب ورزشی برای فعالیت بیش‌ازحد شناخته شود که در پزشکی به‌عنوان اپی‌کوندیلیت خارجی شناخته‌شده است. انجام یک حرکت تکراری، می‌تواند سبب التهاب شدید تاندون‌های ساعد شود و سبب درد شدید در هنگام چرخش یا حرکت دادن مچ دست گردد. اغلب ورزشکاران در این بیماری از ناتوانی در محکم گرفتن وسایلی نظیر راکت تنیس و چوب گلف شکایت دارند. راهکارهای اولیه درمان آسیب آرنج تنیس‌بازان و گلف بازان عبارت است از استراحت و استفاده از کمپرس یخ در ناحیه ملتهب. پزشکان در این موقع معمولاً داروهای ضدالتهابی تجویز می‌کنند البته امکان دارد برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر به آرنج یک آرنج‌بند بریس‌دار را هم تجویز کنند تا فشار را از روی این ناحیه بردارند. استفاده از نرمش‌های کششی و دیگر تمرین‌های تقویتی تجویزشده توسط یک فیزیوتراپ یا پزشک حرفه‌ای می‌تواند به‌مرورزمان از درد شما بکاهد، آرنج شما را از سفتی و فشار بیش‌ازحد خارج کند و قدرت شما را به‌مرور افزایش دهد تا بدین ترتیب ورزشکار بتواند به رشته ورزش خود بازگردد.
2- آسیب شانه
آسیب‌های شانه تعداد زیادی از آسیب‌های ورزشی را ازجمله مواردی همچون دررفتگی، جا‌به‌جایی استخوان‌ها، کشیدگی عضلات و پیچ‌خوردگی رباط‌ها را شامل می‌شود.
مک اووی دراین‌باره می‌گوید:”شانه ضعیف‌ترین مفصل بدن است و در طول فعالیت‌های ورزشی در معرض مقدار زیادی نیرو قرار می‌گیرد. بسیاری از آسیب‌های شانه را می‌توان به عللی همچون پایین بودن میزان انعطاف‌پذیری بدن، کمبود استحکام و استواری استخوان‌بندی بدن نسبت داد.”
در مرحله اول برای درمان آسیب شانه می‌توان استراحت و استفاده از کمپرس یخ را پیشنهاد نمود تا به تسکین درد و ورم مفاصل کمک کند. اگر درد بیشتر از دو هفته ادامه پیدا کرد، بهتر است توسط فیزیوتراپیست تحت معاینه و درمان قرار بگیرید.
1- سندرم پاتلوفمورال
اکثر آسیب‌های ورزشی شامل اندام‌های نیم‌تنه پایینی بدن و به‌ویژه آسیب‌های زانو می‌شوند. یکی از شایع‌ترین آسیب‌های زانو سندرم پاتلوفمورال است. این آسیب را می‌توان بر اساس علائمی همچون لغزش یا افتادن بر روی زانوها، تورم مفصل زانو و یا عدم تعادل عضلانی تشخیص داد. پاتلا یا استخوان کشکک زانو باید در انتهای شیاری در استخوان ران حرکت کند. گاهی اوقات، افتادن روی زانو ممکن است باعث ایجاد ورم شود و منجر به عدم تعادل دو ماهیچه اصلی زانو شود که وظیفه هدایت و کمک به حرکت استخوان کشکک در شیار خود را دارد. همین عدم تعادل ماهیچه‌ها می‌تواند تورم بیشتری ایجاد کند و حرکت کشکک در شیار را مشکل سازد. استراحت و استفاده از کمپرس یخ می‌تواند به کاهش درد و تورم مفصل زانو کمک کند. انجام نرمش‌های کششی ایزومتریک یا ایستا، انجام نرمش‌های قدرتی برای ماهیچه داخلی ران و نرمش‌های کششی آرام برای تقویت ماهیچه‌های خارجی ران می‌تواند در جهت بهبود عدم تعادل عضلانی مفید واقع شود. اگر درد و یا اختلال در عملکرد زانو بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، مراجعه به یک فیزیوتراپ حرفه‌ای می‌تواند مثمر ثمر واقع شود چراکه نرمش‌های کششی و استقامتی بیشتری به ورزشکار می‌دهد. فیزیوتراپیست ممکن است از تکنیک تیپینگ زانو و یا زانوبندهای دارای بریس استفاده کند تا مسیریابی کشکک زانو راحت‌تر صورت پذیرد.
تالیف:
تن‌ورز (اقتباس از مقاله‌ای از سایت unitypoint.org)
در صورت استفاده از این مقاله، نام و آدرس تن‌ورز را به عنوان منبع ذکر کنید.
