مدت زمان لازم برای خواندن این مطلب: 5 دقیقه
در طول ۴۰ سال گذشته، بحث‌های مهمی پیرامون ارزش غذایی تخممرغ وجود داشته است. در دهه ۱۹۷۰ به مردم گفته شد که کلسترول موجود در رژیم غذایی خود را کاهش دهند تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کاهش پیدا کند. ازآنجایی‌که تخممرغ مهم‌ترین منبع کلسترول در رژیم غذایی است، به مردم برای مصرف بیش از یک تخممرغ در روز هشدار داده می‌شد.
مدتی پس‌ازآن، ارتباط بین کلسترول موجود در مواد غذایی و بیماری‌های قلبی به‌شدت مورد سؤال قرار گرفت و تحقیقات نشان داد که تخممرغ تنها زمانی مضر است که در مقادیر زیادی مصرف شود و این مقدار زیاد، بیشتر از یک تخممرغ در روز تعریف شد.
اکنون تخممرغ به‌عنوان غذایی با برچسب “مغذی” به رژیم غذایی مردم بازگشته است. با توجه به نظرات و اطلاعات متناقضی که در مورد ارتباط بین کلسترول موجود در رژیم غذایی و کلسترول خون وجود دارد، جامعه علمی اخیراً این سؤال را مطرح کرده است که آیا لازم است مصرف روزانه کلسترول را به کمتر از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز (در حدود 5/1 عدد تخممرغ در روز) محدود کنیم؟
ارزش غذایی تخممرغ:
در اصل، دو بخش سفیده و زرده موجود در تخممرغ کاملاً متفاوت از یکدیگر هستند. برای درک صحیح ارزش غذایی تخممرغ، بهتر است ارزش غذایی هر جز آن را جداگانه بررسی کنیم.
زرده تخممرغ یک منبع سرشار از کلسترول، چربی اشباع‌شده، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. یک زرده تخممرغ حاوی ۵۵ کالری، 5/4 گرم انواع چربی، 6/1 گرم چربی اشباع‌شده، ۱۸۴ میلی‌گرم کلسترول و مقادیر کمی از ویتامین‌های A، D، ب 6، ب 12 و آهن است.
سفیده تخممرغ منبعی سرشار از پروتئین است. یک سفیده تخممرغ شامل ۱۷ کالری، 0 گرم چربی، ۰ گرم چربی اشباع، ۰ میلی‌گرم کلسترول، ۰ گرم کربوهیدرات و در حدود ۴ گرم پروتئین است. علاوه بر این، سفیده تخممرغ حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی قابل‌توجهی نیست.
نگاهی به تصویر زیر بی اندازید تا اطلاعات بیشتر در مورد ارزش غذایی تخممرغ به دست آورید:
تخممرغ و سلامت بدن:
برای درک کامل ارزش غذایی تخممرغ، پرسیدن سؤال ساده زیر کاملاً هوشمندانه به نظر می‌رسد: چگونه تخممرغ خطر بروز بیماری‌های درازمدت ازجمله بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟ با درک اثر متابولیکی تخممرغ، اطلاعات مفیدی را در مورد ارتباط مصرف تخممرغ با کاهش یا افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن به دست خواهیم آورد.
برای پاسخ به این سؤال، به تحقیق می‌پردازیم. مهم‌ترین نکته این است که، ما باید از چند دیدگاه، تخممرغ را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهیم و تمرکز خود را بر ارتباط بین تخممرغ و فقط یک بیماری مزمن مثل دیابت یا سرطان قرار ندهیم.
تخممرغ و دیابت
احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته در بزرگ‌سالان مبتلابه دیابت (نوع ۱ یا ۲) ۲ تا ۴ برابر بیشتر از افراد غیر دیابتی است. دلیل آن‌هم مشخص است: افزایش گلوکز خون احتمال ابتلا به انواع بیماری‌های قلبی – عروقی نظیر حمله قلبی، سکته، آنژین و بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد.
مطالعات پزشکی انجام‌شده در سال ۲۰۰۸ نشان داد که مصرف 5 عدد تخممرغ در هفته توسط افراد مبتلابه دیابت به‌طور قابل‌توجهی ریسک مرگ‌ومیر در آن‌ها را افزایش می‌دهد و دو مطالعه انجام‌شده دیگر بر روی بیش از 80 هزار نفر، نشان داد که خوردن بیش از ۶ عدد تخممرغ در هفته، خطر بیماری‌های قلبی – عروقی را در افراد مبتلابه دیابت افزایش می‌دهد.
تخممرغ و تصلب شرایین
مطالعات اخیر ارتباطی بین مصرف تخممرغ و افزایش تصلب شرایین را نشان می‌دهد. محققان دریافتند که مصرف 3 عدد تخممرغ در هفته باعث افزایش قابل‌ملاحظه‌ای در تشکیل پلاک شریانی در شرایین کاروتید می‌شود و همین موضوع خطر ابتلا به فشارخون بالا، سکته مغزی و حمله قلبی را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
نویسندگان اظهار نمودند که افزایش تصلب شرایین به دلیل مصرف تخممرغ اثراتی مشابه سیگار کشیدن بر تصلب شرایین دارد و همین موضوع نشان می‌دهد که خوردن تخممرغ می‌تواند اثرات مضر سیگار کشیدن بر سلامت قلبی – عروقی را به‌جای بگذارد. بار دیگر تأکید می‌کنیم که واقعیت‌های مربوط به ارزش غذایی تخممرغ احتمالاً شامل مواردی می‌شود که شما اعتقادی به آن‌ها ندارید.
تخممرغ و سرطان پروستات
مطالعات نشان داده‌اند که خوردن بیش از 5/2 عدد تخممرغ در طول هفته خطر ابتلا به سرطان پروستات را بیش از ۸۱ % افزایش می‌دهد.
در مطالعه‌ای که در سال ۱۹۸۴ منتشر شد، ۶۷۶۳ مرد به مدت ۲۰ سال موردبررسی قرار گرفتند تا خطر مرگ ناشی از سرطان پروستات به علت مصرف گوشت، ماکیان، شیر، پنیر و تخممرغ در آن‌ها مشخص شود. آن‌ها دریافتند که نوشیدن ۳ لیوان یا بیشتر از ۳ لیوان شیر در هفته خطر ابتلا به انواع بدخیم سرطان پروستات را ۱۴۰ % افزایش می‌دهد و خوردن 3 عدد یا بیشتر از ۳ عدد تخممرغ در هفته خطر ابتلا به سرطان پروستات بدخیم را ۶۰ % افزایش می‌دهد.
تخممرغ و سرطان روده بزرگ
تجزیه‌وتحلیل کلی بیش از ۴۴ مطالعه انجام‌شده در بیش از 400 هزار نفر نشان داد که ریسک ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش به‌طور خطی با افزایش مصرف تخممرغ افزایش می‌یابد.
نویسندگان دریافتند، دراین‌بین قوی‌ترین همبستگی بین مصرف تخممرغ و سرطان روده بزرگ یافت می‌شود. در این مورد خاص، خوردن بیش از ۵ عدد تخممرغ در هفته ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ را ۴۲ % افزایش می‌دهد.
تحقیقات نشان می‌دهند که تخممرغ رشد سرطان پروستات را افزایش می‌دهد چراکه تخممرغ سرشار از کلسترول و کولین است. میزان کلسترول در همه بافت‌های سرطانی افزایش می‌یابد و افزایش کلسترول خون بر توانایی تکثیر و جا‌به‌جایی سلول‌های سرطانی تأثیر می‌گذارد.
به‌عبارت‌دیگر، افزایش کلسترول خون، رشد و متاستاز سرطان را افزایش می‌دهد. کولین نیز در سلول‌های سرطانی افزایش‌یافته و در روده بزرگ به ترکیبات ضدالتهابی متابولیزه می‌شود که همین موضوع می‌تواند پیشرفت سرطان را افزایش دهد.
تصویر زیر اثر خوردن تخممرغ روی اعضا بدن را به‌صورت خلاصه نشان می‌دهد:
تخممرغ و ارتباط آن با مرگ‌ومیر
درنهایت، یافته‌های حاصل از مطالعه پزشکان در سال ۲۰۰۸ نشان داد که مصرف بیش از یک عدد تخممرغ در روز منجر به افزایش ۲۳ درصدی مرگ‌ومیر به دلایل مختلف می‌شود.
این مورد بسیار مهم است، زیرا در هنگام بررسی فاکتورهای مختلف سبک زندگی، فاکتور مرگ‌ومیر کلی، مهم‌ترین نقش را ایفا خواهد کرد. اگر فاکتور مرگ‌ومیر کلی شما بنا به هر علتی افزایش پیدا کند، به این معنی است که خطر مرگ زودهنگام بنا به هر دلیلی افزایش پیدا خواهد کرد.
داده‌های حاصل از مطالعه دیگری، نشان می‌دهد که خوردن بیش از ۷ عدد تخممرغ در هفته، خطر مرگ‌ومیر را در مردان دو برابر می‌کند و خوردن بیش از ۷ عدد تخممرغ در هفته خطر ابتلا به بیماری قلبی را در مردان مبتلابه دیابت افزایش می‌دهد.
کلام آخر
مهم نیست که شما چطور آن را بپزید، کلکسیونی از شواهد و مدارک مستند و مکتوب شده، نشان می‌دهد که تخممرغ کلسترول شما را بالا می‌برد و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و سرطان را افزایش می‌دهد. در عوض با داشتن یک رژیم غذایی کم‌چرب، با پایه‌ی گیاهی و مصرف غذاهای کمتر فرآوری شده و بدون افزودنی‌های مختلف می‌توانید در طی چند هفته به میزان چشم‌گیری سطح کلسترول خون خود را کاهش دهید.
این تحقیقات نشان می‌دهد که کلسترول، چربی اشباع‌شده و کولین موجود در تخممرغ خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن ازجمله دیابت، بیماری‌های قلبی – عروقی، سرطان پروستات و سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد.
بر اساس اطلاعات فوق، ما نمی‌توانیم طرفدار مصرف تخممرغ به‌صورت کامل (مصرف زرده و سفیده) باشیم و شما را به مصرف آن توصیه کنیم و در عوض طرفدار مصرف مواد غذایی گیاهی هستیم که حاوی مقادیر کمی از چربی و پروتئین هستند.
نظر خود را با ما در میان بگذارید
در هفته چند عدد تخممرغ مصرف می‌کنید؟ تجربه شما از خوردن تخممرغ و حفظ سلامتی خودتان چیست؟
تالیف:
تن‌ورز (اقتباس از مقاله‌ای از سایت masteringdiabetes.org)
