آیا رژیم غذایی کتوژنیک برای بدنسازی مناسب است ؟ رژیم کتوژنیک و بدنسازی چه ارتباطی با هم دارند؟ طرفداران کتو بر این باور هستند که شما می‌‌توانید میزان قابل‌‌توجهی پروتئین مصرف کرده و درعین‌حال در کتوز باشید، اما آنان در اشتباه‌اند. در این مقاله به بررسی دلیل این موضوع خواهیم پرداخت. من اغلب در مقاله‌‌هایم اشاره‌کرده‌ام که در حالت کتوز بودن بسیار دشوار است. اگر در بیمارستان بستری باشید و یک رژیم غذایی کنترل‌شده به شما داده‌شده و افرادی نیز در کنار شما بوده و غذاهای شما را به‌طور دقیق بررسی کرده و میزان آن‌ها را تعیین کنند، کتوز ممکن خواهد بود.
رژیم غذایی کتوژنیک بر پایه مصرف بسیار کم کربوهیدرات‌ها و جایگزینی با چربی استوار می‌باشد. اما شما یک فرد عادی هستید که کنترل بسیار زیادی بر غذاهای مصرفی خود ندارد. شما در یک مزرعه زندگی نمی‌‌کنید تا تمام غذاهایتان را خود تهیه‌کرده و از غذاهای ارگانیک استفاده کنید. شما در بیشتر مواقع در انتخاب غذاها با مشکل مواجه هستید. ممکن است در مصرف برخی میوه‌‌ها زیاده‌روی کرده، یا از وجود یک قاشق شکر در سس بی‌‌خبر بوده و یا از غذاهای بسیار چرب نظیر استیک گوشت استفاده کنید.
اما در پشت تمام این موارد مشکل دیگری نیز در برنامه غذایی بدنسازی وجود دارد که همه وزنه‌‌برداران در آن سهیم هستند: آن‌ها مقادیر بالایی پروتئین استفاده می‌‌کنند و این روند هر روز تکرار می‌‌شود. افرادی که در کتوز هستند، باید 80 الی 90 درصد کالری خود را از چربی‌‌ها تأمین کنند، بنابراین دیگر فضای زیادی برای پروتئین باقی نمی‌‌ماند. این در حالی است که پروتئین همانند خون برای وزنه‌‌برداران اهمیت دارد.
وزنه‌‌برداران همواره به دنبال مصرف بیشترین میزان پروتئین ممکن برای تقویت رشد ماهیچه‌‌های خود هستند و بسیاری از افراد کتوز نیز بر این باور هستند که مصرف بیش‌ازحد پروتئین (20 درصد کل کالری دریافتی) شما را از کتوز خارج خواهد کرد.
20 درصد مناسب است. اما تأمین 20 درصد کالری موردنیاز بدن از طریق پروتئینها برای ماهیچه‌‌های بسیاری از بدنسازان مضر است، زیرا منجر به کاهش حجم ماهیچه‌‌های آن‌ها میگردد.
یک روش کلی برای همه افراد مناسب نیست
اگر قند کافی برای بدن فراهم نکنید، بدن پروتئین‌‌های موجود را تجزیه کرده و قند تولید میکند و این پروتئینها اغلب از ماهیچه‌‌ها گرفته می‌‌شوند. کتوز نیز مسیر بدن شما برای تلاش به حفظ پروتئین موجود در ماهیچه‌‌های شما است. اما مصرف پروتئین و کربوهیدرات کافی منجر می‌‌شود که بدن مجدداً از قند برای تأمین انرژی موردنیاز خود استفاده کند.
اما مشکل این است که یک قانون کلی را نمی‌‌توان برای تمام افراد استفاده نمود. یک فرد ممکن است با مصرف 20 درصد پروتئین از حالت کتوز خارج شود و این در حالی است که این میزان ممکن است برای فرد دیگر متفاوت باشد.
اگرچه طرفداران کتواز کربوهیدرات کمتری استفاده کرده و محدوده معینی برای مصرف پروتئین قائل هستند، اما بر این باورند که نگرانی در مورد گلوکونئوژنز ـ فرایندی که طی آن آمینواسیدها به قند تبدیل می‌‌شوند ـ اغراق‌شده و این فرایند درصورتی‌که افراد مقدار زیادی پروتئین مصرف کنند، رخ نخواهد داد. کافی است میزان پروتئین به حدی نباشد که فرد از حالت کتوز خارج شود.
برخی دیگر نیز از منظر بیوشیمی به این پدیده پرداخته و بر این باورند که گلوکونئوژنز عامل اصلی نبوده و اگر مصرف پروتئین شما را از کتوز خارج نمی‌‌کند، بدین دلیل است که پروتئین مازاد منجر به انتقال اگزالاسیتات به استیل ـ CoA در چرخه کتوز می‌‌شود. اما این دیدگاه نیز به‌شدت علمی بوده و درک آن نیازمند آشنایی با علم بیوشیمی است.
مسئله اصلی این است که آیا میزان پروتئین موردنیاز یک بدن‌ساز یا وزنه‌‌بردار برای رشد یا حفظ ماهیچه به حدی است که وی را از کتوز خارج کند؟ پاسخ این سؤال مثبت است و بسیاری از کارشناسان تغذیه نیز این نظر را دارند. اما افرادی که از ترویج رژیم غذایی کتوژنی کسب درآمد می‌‌کنند، مخالف هستند.
مطالعات دیابت
برخی از منتقدان رژیم غذایی کتو نیز به مطالعاتی اشاره دارند که این مطالعات اغلب در مجلات دیابت منتشرشده‌اند و نشان می‌‌دهند که بعد از مصرف یک وعده غذایی سرشار از پروتئین، گلوکونئوژنز رخ می‌‌دهد، اما این امر تحت شرایطی خاص رخ می‌‌دهد. بااین‌حال، آن‌ها بر این باور هستند که میزان قند تولیدی به حدی نیست که فرد را از کتوز خارج کند.
این مطالعات نشان می‌‌دهند که پروتئین‌‌های رژیمی تأثیر اندکی بر تولید گلوکز دارند، اما افراد موردمطالعه قبل از مطالعه در حالت کتوز نبودند. افراد مطالعه افراد مبتلابه دیابت و همچنین افراد سالمی بودند که طول شب غذایی نخورده و سپس یک وعده‌‌غذایی سرشار از پروتئین و بدون کربوهیدرات دریافت کرده بودند. بدون شک گلوکونئوژنز رخ می‌‌دهد، اما میزان آن بسیار ناچیز است.
عدم تغذیه در طول شب برای تخلیه ذخایر گلیکوژن کافی نیست، اما تعجب‌برانگیز نیست که گلوکونئوژنز قابل‌‌توجهی در افراد مطالعه رخ نداد.
طرفداران رژیم غذایی کتو بدون مصرف پروتئین باید به بررسی مطالعاتی نظیر مطالعه انجام‌شده توسط ولدرهوست و همکارانش بپردازند. در طی این مطالعه، کربوهیدرات افراد با استفاده یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات (0% کربوهیدرات، 30% پروتئین و 70% چربی) تخلیه شد و تخلیه ذخایر گلیکوژن از طریق تمرین انجام شد. آن‌ها بدین نتیجه رسیدند که رژیم غذایی کم کربوهیدرات و سرشار از پروتئین منجر به افزایش مصرف انرژی و افزایش 42% گلوکونئوژنز میگردد.
این میزان برای خارج کردن فرد از حالت کتوژ کافی است.
اگر بدنسازان و وزنه‌‌برداران قصد دارند چربی خود را کاهش دهند، بهتر است از روش قدیمی استفاده کنند: کاهش میزان کالری دریافتی و مصرف میزان متوسطی از کربوهیدرات و چربی و تأمین 30 الی 40 درصد انرژی موردنیاز روزمره از طریق پروتئین.
تالیف:
تن‌ورز (اقتباس از مقاله‌ای از سایت t-nation.com)
N:0904
